Esmaül Hüsna

esmaül hüsna

Esmaül Hüsna

Esmaül Hüsna ne demektir?

Esmaül Hüsna (el-esmâü’l-hüsnâ) şeklinde de okunan esmaül hüsna, Allah’ın en güzel isimleri anlamına gelmektedir.

İsmin çoğulu olan esma ile “güzel, en güzel” anlamındaki hüsna kelimelerinden oluşan esmaül hüsna (el-esmâü’l-hüsnâ) terkibi Kuranda ve Hadislerde Allah’a nisbet edilen isimleri ifade eder.

Sadece Kur’an’da geçen ilâhî isimler 100’den fazladır; muhtelif hadislerde Allah’a nisbet edilen başka isimler de mevcuttur. Esmaül hüsna terkibinin, geniş anlamıyla bunların hepsini kapsamakla birlikte terim olarak daha çok doksan dokuz ismi içerdiği kabul edilir. (BEKİR TOPALOĞLU, “ESMÂ-i HÜSN”, TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/esma-i-husna (06.08.2019).)

Kul bu isimleri öğrenerek Allah’ı tanır, O’nu sever ve gerçek kul olur. Kur’an’da, “En güzel isimler Allah’ındır. O hâlde O’na o güzel isimlerle dua edin…” (A‘râf, 7/180) buyrularak, esmaül hüsna ile dua ve niyazda bulunulması istenmiştir.

Esmül hüsna’nın birden fazla olması, işaret ettiği yüce zatın birden çok olduğu anlamına gelmez, bütün isimler o tek zata işaret ederler: “De ki: İster Allah deyin, ister Rahmân deyin, hangisini deseniz olur. Çünkü en güzel isimler O’na aittir.” (İsrâ, 17/110)

Hz. Peygamber (s.a.s) bir hadislerinde, Yüce Allah’ın 99 ismi’nden söz ederek bu isimleri sayan ve ezberleyen kimselerin cennete gireceğini haber vermiştir (Buhârî, Da‘avât, 68; Tevhîd, 12; Müslim, Zikr, 2; Tirmizî, Da‘avât82).

Hadislerde geçen “saymak” ve “ezberlemek”  ile maksat Allah’ı güzel isimleriyle tanımak ve O’na iman, ibadet ve itaat etmektir. Allah’ın isimleri 99 ile sınırlı olmayıp bunların dışında başka isimleri de vardır. Söz konusu hadiste 99 sayısının zikredilmesi, sınırlama anlamında değil, bu isimlerin Allah’ın en meşhur isimleri olması sebebiyledir

Esmaül Hüsna, Allah’ın en güzel isimleri anlamına gelir.

Bu, aşağıdaki ayette açıkça beyan edilmiştir.

 O Allah ki; yaratan, yoktan var eden, şekil verendir. En güzel isimler Onundur.

Arapça okunuşu:

هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿٢٤﴾

Türkçe Okunuşu:

Huvallâhul hâlikul bâriul musavviru lehul esmaul husna, yusebbihu lehu mâ fîs semâvâti vel ard(ardı) ve huvel azîzul hakîm(hakîmu).

Haşr 24 Kelime Meali:

1. huve allâhu : O Allah ki
2. el hâliku : yaratan
3. el bâriû : yokken var eden
4. el musavviru : tasvir eden, şekil ve suret veren
5. lehu : onun, onu
6. el esmaül hüsna : güzel isimler
7. yusebbihu : tespih ederler
8. lehu : onun, onu
9. mâ : şey(ler)
10. fî es semâvâti : semalarda, göklerde var olan, bulunan
11. ve el ardı : ve arz, yeryüzü, yer
12. ve huve : ve o
13. el azîzu : azîz olan, yüce olan
14. el hakîmu : hakîm olan, hüküm ve hikmet sahibi

Bir başka ayette, en güzel isimlerin Allah’a ait olduğu belirtildikten sonra, “En güzel isimler Allah’ındır, artık O’na onunla (isimleri ile) dua ediniz!” (el-A’raf, 180)  şeklinde ferman edilmiştir.

Allah hakkında sadece ayet ve hadislerde adı geçen ve kullanılmasına izin verilen isimler kullanılabilir. Bunun dışındakiler kullanılamaz.

 

Esmaül Hüsna Nedir?

İsmin çoğulu olan esmâ ile “güzel, en güzel” anlamındaki hüsnâ kelimelerinden oluşan esmâ-i hüsnâ (el-esmâü’l-hüsnâ) terkibi naslarda Allah’a nisbet edilen isimleri ifade eder. Sadece Kur’an’da geçen ilâhî isimler 100’den fazladır; muhtelif hadislerde Allah’a nisbet edilen başka isimler de mevcuttur. Esmâ-i hüsnâ terkibinin, geniş anlamıyla bunların hepsini kapsamakla birlikte terim olarak daha çok doksan dokuz ismi içerdiği kabul edilir.

İnsanların büyük çoğunluğu kâinatın bir yaratıcı ve yöneticisinin bulunduğunu kabul etmekle birlikte madde özelliği taşımadığından O’nu duyularıyla idrak etmeleri mümkün değildir. Şu halde yaratıcı ancak kâinat ve insanla olan ilişkisi bakımından tanınabilir. Bundan dolayı esmâ-i hüsnâ bilgisi, Allah-âlem ilişkisine ışık tutması ve sonuçta Allah’ı tanıtması açısından önem taşımaktadır.

Mustafa Demirci (Tesbihat)

Esmaül Hüsnanın musiki ile beraber Mustafa Demirci tarafından okunması:

Alfabetik Esmaül Hüsna ‘nın  Sıralanışı ve Esmaül Hüsna Türkçe Karşılıkları

Tirmizî ve İbn Mâce’nin rivayet ettikleri hadiste bu doksan dokuz isim tek tek sayılmıştır. Alfabetik Esmaül Hüsna ve Türkçe Okunuşu ve Manaları tek sayfada işte burada:

1	ADL	العدل	Mutlak adalet sahibi, aşırılığa meyletmeyen
2	AFÜV	العفوّ	Hiçbir sorumluluk kalmayacak şekilde günahları affeden
3	ÂHİR	الآخر	Varlığının sonu olmayan
4	ALÎ	العليّ	İzzet, şeref ve hükümranlık bakımından en yüce, aşkın
5	ALÎM	العليم	Hakkıyla bilen
6	ALLAH	الله	Varlığı zorunlu olan ve bütün övgülere lâyık bulunan zâtın özel kapsamlı adı
7	AZÎM	العظيم	Zâtının ve sıfatlarının mahiyeti anlaşılamayacak kadar ulu
8	AZÎZ	العزيز	Yenilemeyen yegâne galip
9	BÂİS	الباعث	Ölümden sonra dirilten
10	BÂKĪ	الباقي	Varlığının sonu olmayan
11	BÂRİ’	البارئ	Bir model olmaksızın canlıları yaratan
12	BÂSIT	الباسط	Rızkı genişleten, ruhları bedenlerine yayan
13	BASÎR	البصير	Gören
14	BÂTIN	الباطن	Zâtının görülmesi ve mahiyetinin bilinmesi açısından gizli
15	BEDΑ	البديع	Eşi ve örneği olmayan, sanatkârane yaratan
16	BER	البرّ	İyilik eden, vaadini yerine getiren
17	CÂMİ‘	الجامع	Toplayıp düzenleyen, kıyamet günü hesaba çekmek için mahlûkatı toplayan
18	CEBBÂR	الجبّار	İradesini her durumda yürüten, yaratılmışların halini iyileştiren
19	CELÎL	الجليل	Azamet sahibi
20	DÂR (Zâr)	الضارّ	Zarar veren
21	EVVEL	الأوّل	Varlığının başlangıcı olmayan
22	FETTÂH	الفتّاح	İyilik kapılarını açan, hakemlik yapan
23	GAFFÂR	الغفّار	Daima affeden, tekrarlanan günahları bağışlayan
24	GAFÛR	الغفور	Bütün günahları bağışlayan
25	GANÎ	الغنيّ	Her şeyden müstağni, kendi dışındaki her şey O’na muhtaç
26	HABÎR	الخبير	Her şeyin iç yüzünden haberdar olan
27	HÂDÎ	الهادي	Yol gösteren, murada erdiren
28	HÂFID	الخافض	Alçaltan, zillete düşüren
29	HAFÎZ	الحفيظ	Koruyup gözeten ve dengede tutan
30	HAK	الحقّ	Fiilen var olan, mevcudiyeti ve ulûhiyyeti gerçek olan
31	HAKEM	الحكم	Son hükmü veren
32	HAKÎM	الحكيم	Bütün emirleri ve işleri yerli yerinde olan
33	HÂLİK	الخالق	Takdirine uygun bir şekilde yaratan
34	HALÎM	الحليم	Acele ile ve kızgınlıkla muamele etmeyen
35	HAMÎD	الحميد	Övülmeye lâyık
36	HASÎB	الحسيب	Kullarına yeten, onları hesaba çeken
37	HAY	الحيّ	Ebedî hayatla diri
38	KĀBIZ	القابض	Rızkı tutan, canlıların ruhunu alan
39	KĀDİR	القادر	Her şeye gücü yeten, kudretli
40	KAHHÂR	القهّار	Yenilmeyen, yegâne galip
41	KAVÎ	القويّ	Her şeye gücü yeten, kudretli
42	KAYYÛM	القيّوم	Her şeyin varlığı kendisine bağlı olup kâinatı idare eden
43	KEBÎR	الكبير	Zâtının ve sıfatlarının mahiyeti anlaşılamayacak kadar ulu
44	KERÎM	الكريم	Fazilet türlerinin hepsine sahip
45	KUDDÛS	القدّوس	Her eksikten münezzeh
46	LATÎF	اللطيف	Yaratılmışların ihtiyacını en ince noktasına kadar bilip sezilmez yollarla karşılayan
47	MÂCİD	الماجد	Şanlı, şerefli
48	MÂLİKÜ’l-MÜLK	مالك الملك	Mülkün sahibi
49	MÂNİ‘	المانع	Dilemediği şeyin gerçekleşmesine müsaade etmeyen, kötü şeylere engel olan
50	MECÎD	المجيد	Şanlı, şerefli
51	MELİK	الملك	Görünen ve görünmeyen âlemlerin sahibi
52	METÎN	المتين	Her şeye gücü yeten, kudretli
53	MUAHHİR	المؤخّر	Geriye bırakan
54	MUĞNÎ	المغني	Zenginlik verip tatmin eden
55	MUHSÎ	المحصي	Her şeyi tek tek ve bütün ayrıntılarıyla bilen
56	MUHYÎ	المحيي	Can veren
57	MUÎD	المعيد	Tekrar yaratan
58	MUİZ	المعزّ	Yücelten, izzet ve şeref veren
59	MUKADDİM	المقدّم	Öne alan
60	MUKĪT	المقيت	Bedenlerin ve ruhların gıdasını yaratıp veren, bilip gücü yeten ve koruyan
61	MUKSİT	المقسط	Adaletle hükmeden
62	MUKTEDİR	المقتدر	Her şeye gücü yeten, kudretli
63	MUSAVVİR	المصوّر	Şekil ve özellik veren
64	MÜBDİ’	المبدئ	İlkin yaratan
65	MÜCÎB	المجيب	Dileklere karşılık veren
66	MÜHEYMİN	المهيمن	Kâinatın bütün işlerini gözetip yöneten
67	MÜ’MİN	المؤمن	Güven veren, vaadine güvenilen
68	MÜMÎT	المميت	Öldüren
69	MÜNTAKIM	المنتقم	Suçluları cezalandıran
70	MÜTEÂLÎ	المتعالي	İzzet, şeref ve hükümranlık bakımından en yüce, aşkın
71	MÜTEKEBBİR	المتكبّر	Azamet ve yüceliğini izhar eden
72	MÜZİL	المذلّ	Alçaltan, zillet veren
73	NÂFİ‘	النافع	Fayda veren
74	NÛR	النور	Nurlandıran, nur kaynağı
75	RÂFİ‘	الرافع	Yücelten, izzet ve şeref veren
76	RAHÎM	الرحيم	Bağışlayan, esirgeyen
77	RAHMÂN	الرحمن	Bağışlayan, esirgeyen
78	RAKĪB	الرقيب	Gözetleyip kontrol eden
79	RAÛF	الرؤف	Şefkatli
80	REŞÎD	الرشيد	Bütün işleri isabetli ve hedefine ulaşıcı, irşad edici
81	REZZÂK	الرزّاق	Bedenlerin ve ruhların gıdasını yaratıp veren
82	SABÛR	الصبور	Çok sabırlı
83	SAMED	الصمد	Arzu ve ihtiyaçları sebebiyle herkesin yöneldiği ulular ulusu bir müstağni
84	SELÂM	السلام	Esenlik veren
85	SEMİ‘	السميع	İşiten
86	ŞEHÎD	الشهيد	Her şeyi gözlemiş olarak bilen
87	ŞEKÛR	الشكور	Az iyiliğe çok mükâfat veren
88	TEVVÂB	التوّاب	Kullarını tövbeye sevkeden ve tövbelerini kabul eden
89	VÂCİD	الواجد	Dilediğini dilediği zaman bulan bir müstağni
90	VÂHİD	الواحد	Bölünüp parçalara ayrılmaması ve benzerinin bulunmaması anlamında tek
91	VÂLÎ	الوالي	Kâinata hâkim olup onu yöneten
92	VÂRİS	الوارث	Varlığının sonu olmayan
93	VÂSİ‘	الواسع	İlmi ve merhameti her şeyi kuşatan
94	VEDÛD	الودود	Çok seven, çok sevilen
95	VEHHÂB	الوهّاب	Karşılık beklemeden bol bol veren
96	VEKÎL	الوكيل	Güvenilip dayanılan
97	VELÎ	الوليّ	Yardımcı ve dost
98	ZÂHİR	الظاهر	Varlığını ve birliğini belgeleyen birçok delilinin bulunması açısından âşikâr
99	ZÜ’l-CELÂLİ ve’l-İKRÂM	ذو الجلال والإكرام	Azamet ve kerem sahibi

Esmaül Hüsna ’nın fazileti ve sırları nelerdir?

İlâhî isimlerin güzellikle nitelendirilmesinin sebepleri şöyle sıralamaktadır:
1- Esmaül Hüsna Allah hakkında yücelik ve aşkınlık ifade eder ve kullarda saygı hissi uyandırır.
2- Zikir ve duada kullanılmaları halinde kabule vesile olur ve sevap kazandırır.
3- Kalplere huzur ve sükunet verir, lütuf ve rahmet ümidi telkin eder.
4- Bilginin değeri bilinenin değerine bağlı bulunduğu ve bilinenlerin en şereflisi de Allah olduğu için Esmaül Hüsna bilgisine sahip olanlara bu bilgi meziyet ve şeref kazandırır.
5- Esmaül Hüsna Allah için vâcip, câiz ve mümteni olan sıfatları içermesi sebebiyle O’nun hakkında yeterli ve doğru bilgi edinmemize imkân verir.Fahreddin er-Râzî ise hüsnanın bu mânalarından Allah’a ait olanları zikretmekle yetinerek O’nun hakkında kullanılacak güzel kavramının kemal ve celâl niteliklerini dile getirdiğini ifade etmiştir.

Esmaül Hüsna duası nasıl yapılır? Esmaül Hüsna İle Dua Örnekleri:

“En güzel isimler Allah’ındır. O’na o güzel isimleriyle dua edin ve O’nun isimleri hakkında gerçeği çarpıtanları bırakın. Onlar yaptıklarının cezasına çarptırılacaklardır..” (A’râf: 7/180)

Esmaül Hüsna İle dua etmek isteyen kimse, isteklerine uygun manaya gelecek Allah’ın isimleriyle Cenab-ı Hakk’a dua etmelidir. Yani bela ve musibetten veya hastalıktan kurtulmak için bu durumlara uygun manadaki İlahi isimlerle dua edilmelidir. Mesela rızkın genişletilmesi, yani açlıktan ve geçim sıkıntısından kurtulmak isteniliyorsa “Er-Rezzak” ve “El-Kerîm” isimleri ile Allah Teala’ya dua edilmelidir. Günahların bağışlanması için “Er-Rahmân“, “Er-Rahîm” veya; “El-Ğafûr, El-Afüv” isimleriyle dua edilmelidir. Zâlimlerin ve İslâm düşmanlarının cezalandırılması için “El-Kahhâr” ve; “El-Müntakim” isimleriyle dua edilmelidir. Bu mübarek isimler dua kapısının anahtarı mesabesindedir. Dua bizden kabul etmek Allah’tandır.